تجهیزات و لوازم جانبی ترانسفورماتور
ترانسفورماتورها از مهم‌ترین تجهیزات در شبکه‌های انتقال و توزیع برق هستند که وظیفه اصلی آنها تغییر سطح ولتاژ است. با توجه به اهمیت عملکرد صحیح ترانسفورماتورها،
استفاده از تجهیزات و لوازم جانبی مناسب نقش اساسی در افزایش بهره‌وری،ایمنی و عمر مفید آنها دارد. در این مقاله به معرفی مهم‌رین تجهیزات و لوازم جانبی مورد استفاده
در ترانسفورماتورها پرداخته میشود.
بوشینگ‌ها (Bushings)
بوشینگ‌ها یکی از اجزای حیاتی در ترانسفورماتورها هستند که برای عبور هادی‌ها از بدنه فلزی مخزن ترانسفورماتور به کار می‌روند، بدون اینکه اتصال الکتریکی با بدنه برقرار شود.
بوشینگ‌ها معمولاً از مواد سرامیکی یا کامپوزیتی ساخته می‌شوند و در برابر ولتاژ بالا و تنش های مکانیکی مقاوم هستند . استفاده از بوشینگ های استاندارد باعث جلوگیری از
نشتی جریان و حوادث الکتریکی میشود.
رله بوخهلتس (Buchholz Relay)
رله بوخهلتس یکی از تجهیزات حفاظتی مهم در ترانسفورماتورهای روغنی است. این رله بین مخزن اصلی ترانسفورماتور و منبع انبساط روغن (کنسرواتور) نصب میشود و وظیفه آن
شناسایی گازهای ناشی از ایجاد قوس داخلی یا خطاهای الکتریکی داخل ترانسفورماتور است. در صورت بروز خطا، این رله باعث قطع مدار توسط کلیدهای حفاظتی میشود.
منبع انبساط روغن (Conservator Tank)
در ترانسفورماتورهای روغنی، تغییرات دما باعث افزایش یا کاهش حجم روغن میشود. برای جبران این تغییرات، منبع انبساط روغن استفاده میشود که در بالای مخزن ترانسفورماتور
نصب می‌گردد. این مخزن با یک دریچه تنفس و فیلتر هوا (معمولاً فیلتر سیلیکاژل) تجهیز میشود تا از ورود رطوبت به روغن جلوگیری شود.
ترمومتر و ترمومتر روغن (Temperature Indicators)
کنترل دمای ترانسفورماتور اهمیت زیادی دارد، زیرا افزایش بیش از حد دما می‌تواند منجر به خرابی عایق‌ها و کاهش عمر مفید دستگاه شود. دماسنج‌های نصب شده روی ترانسفورماتور
معمولاً دمای روغن و سیم‌پیچ‌ها را نشان میدهند و در صورت نیاز می‌توانند آلارم یا فرمان قطع به سیستم حفاظتی ارسال کنند.
گیج نشان‌دهنده سطح روغن (Oil Level Indicator)
سطح مناسب روغن در ترانسفورماتور برای عملکرد صحیح و ایمن آن حیاتی است. برای این منظور از گیج‌هایی استفاده میشود که میزان روغن در مخزن یا منبع انبساط را نمایش میدهند.
کاهش سطح روغن می‌تواند نشانه نشتی یا تبخیر غیرطبیعی روغن باشد که باید فوراً بررسی شود.
فیلتر سیلیکاژل (Breather)
فیلتر سیلیکاژل یکی از اجزای مهم برای جلوگیری از ورود رطوبت به روغن ترانسفورماتور است . این فیلتر معمولاً در مسیر دریچه تنفس منبع انبساط نصب میشود و با جذب رطوبت هوای
ورودی، از کاهش کیفیت عایقی روغن جلوگیری می‌کند. سیلیکاژل پس از جذب کامل رطوبت تغییر رنگ می‌دهد و نیاز به تعویض یا احیا دارد.
تپ چنجر (Tap Changer)
تپ چنجر وسیله‌ای است که برای تغییر نسبت تبدیل ترانسفورماتور در شرایط مختلف بارگذاری به کار می‌رود. این تجهیز به دو نوع اصلی تقسیم میشود: تپ چنجر با قطع بار (Off-Load)
و تپ چنجر زیر بار (On-Load). نوع دوم می‌تواند بدون نیاز به قطع برق، تنظیم ولتاژ را انجام دهد که در شبکه‌های حساس بسیار مفید است.
چرخ‌ها و تجهیزات حمل و نقل
بسیاری از ترانسفورماتورهای توزیع و قدرت دارای چرخ‌ها یا ریلی برای جابجایی آسان‌تر هستند . همچنین نقاطی برای اتصال جرثقیل یا سایر تجهیزات حمل و نقل روی بدنه ترانسفورماتور
تعبیه میشود.
ترمومتر سیم‌پیچ (Winding Temperature Indicator)
برای پایش دقیق‌تر دمای سیم‌پیچ‌ها، از سنسورها یا ترمومترهای خاصی استفاده میشود که دمای واقعی سیم‌پیچ را با شبیه‌سازی حرارتی تخمین می‌زنند. این اطلاعات برای پیشگیری
از بارگذاری بیش از حد و تحلیل وضعیت عمر ترانسفورماتور بسیار حیاتی هستند.
نتیجه‌گیری
ترانسفورماتورها بدون تجهیزات جانبی مناسب نمی‌توانند عملکردی مطمئن، پایدار و ایمن داشته باشند. استفاده از این تجهیزات نه تنها موجب افزایش عمر مفید ترانسفورماتور میشود،
بلکه ایمنی کارکنان و پایداری شبکه برق را نیز تضمین می‌کند. به همین دلیل، شناخت، انتخاب و نگهداری صحیح تجهیزات جانبی باید در اولویت بهره‌برداران قرار گیرد.
برای مشاوره وخریدبامادرارتباط باشید.
