برقگیر چیست؟
برقگیر یکی از تجهیزات مهم و حیاتی در سیستمهای برقرسانی و شبکههای برقی است که برای حفاظت از تجهیزات و دستگاهها در برابر اثرات منفی ناشی
از صاعقه یا اضافهبارهای الکتریکی طراحی شده است. برقگیرها بهطور خاص در شرایطی که احتمال بروز صاعقه وجود دارد، به کار میروند و از انتقال جریان برق
ناشی از آن به داخل سیستمهای برقی جلوگیری میکنند. این دستگاهها بهعنوان یک مانع عمل کرده و از آسیبهای شدید به تجهیزات الکتریکی، ساختمانها
و حتی جان انسانها جلوگیری میکنند.
تاریخچه و اهمیت برقگیرها
استفاده از برقگیرها بهعنوان یک وسیله حفاظتی برای نخستین بار در قرن هجدهم مطرح شد . بنجامین فرانکلین، مخترع معروف آمریکایی ،در سال 1752 برای
اولین بارآزمایشی را برای استفاده از برقگیر بهمنظور حفاظت از ساختمانها در برابر صاعقه انجام داد. او با استفاده از سیمی که به یک فلز متصل بود، جریان برق
ناشی از صاعقه را بهصورت کنترلشده به زمین هدایت کرد . این اختراع در ابتدا برای جلوگیری از آتشسوزی هایی که بهدلیل اصابت صاعقه به ساختمانها ایجاد
میشد، به کار گرفته شد . در حال حاضر برقگیرها در شبکه های برقرسانی و همچنین در ساختمانهای مسکونی و صنعتی بهطور گسترده استفاده میشوند.
ساختار و عملکرد برقگیرها
برقگیرها بهطور کلی از دو قسمت اصلی تشکیل میشوند: الکترودهای جذبکننده و سیستمهای هدایتکننده جریان.
الکترودهای جذبکننده : این قسمت بهعنوان اولین نقطه تماس با جریان صاعقه عمل میکند . این الکترودها معمولاً از جنس فلزات مقاوم مانند مس یا آلومینیوم
ساخته میشوند و وظیفه جذب جریان برق ناشی از صاعقه و هدایت آن به سیستم زمین را برعهده دارند.
سیستمهای هدایتکننده جریان: پس از جذب جریان توسط الکترودها، جریان بهوسیله سیستمهای هدایتکننده به زمین منتقل میشود. این سیستمها معمولاً
شامل کابلها و سیمهای با قابلیت هدایت بالا هستند که جریان را به زمین هدایت میکنند تا از آسیب به تجهیزات جلوگیری شود.
انواع برقگیرها
برقگیرها بهطور کلی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
برقگیرهای صاعقهای: این نوع برقگیرها بیشتر برای حفاظت از ساختمانها و سازههای بزرگ در برابر صاعقه استفاده میشوند. آنها جریان صاعقه را بهطور مستقیم
به زمین هدایت کرده و از بروز آسیبهای احتمالی جلوگیری میکنند.
برقگیرهای اضافهبار : این برقگیرها برای حفاظت از تجهیزات الکتریکی در برابر اضافه بارهای ناشی از نوسانات برق و اختلالات شبکههای برق به کار میروند . آنها
معمولاً در مدارهای برق و سیستمهای الکتریکی نصب میشوند و جریان اضافی را به زمین هدایت میکنند تا از آسیب به تجهیزات جلوگیری شود.
نحوه نصب و استفاده از برقگیرها
نصب صحیح برقگیرها یکی از عوامل مهم در عملکرد صحیح آنها است . برقگیر باید بهگونهای نصب شود که بتواند بهطور مؤثر جریان برق را از سیستمهای برقی به
زمین هدایت کند.معمولاً برقگیرها در قسمت بالایی ساختمانها، روی خطوط برق یا در نزدیکی تجهیزات الکتریکی نصب میشوند.نصب برقگیرباید با رعایت استانداردهای
ایمنی و تحت نظارت مهندسان متخصص انجام گیرد.
مزایای استفاده از برقگیرها
استفاده از برقگیرها مزایای زیادی دارد که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
حفاظت از تجهیزات الکتریکی : برقگیرها از آسیب به دستگاهها و تجهیزات الکتریکی ناشی از صاعقه و نوسانات جریان جلوگیری میکنند . این امر میتواند عمر مفید
تجهیزات را افزایش دهد و از هزینههای تعمیر و جایگزینی جلوگیری کند.
جلوگیری از آتشسوزی: در صورتی که صاعقه بهطور مستقیم به یک ساختمان اصابت کند، میتواند باعث آتشسوزی شود. برقگیرها با هدایت جریان برق بهطور مؤثر به
زمین، از بروز آتشسوزی جلوگیری میکنند.
ایمنی انسانها : برقگیرها بهعنوان یک سیستم حفاظتی برای انسانها عمل کرده و از صدمات ناشی از برقگرفتگی و صاعقه جلوگیری میکنند . این امر به ویژه در
ساختمانهای بلند و مناطق با احتمال صاعقه زیاد اهمیت دارد.
چالشها و مسائل مرتبط با برقگیرها
اگرچه برقگیرها بهطور گستردهای برای حفاظت از ساختمانها و تجهیزات استفاده میشوند ، اما در برخی مواقع ممکن است مشکلاتی نیز به وجود آید . یکی از این
مشکلات، نصب نادرست برقگیر است که میتواند باعث عدم عملکرد صحیح آن شود. همچنین، در برخی مواقع، استفاده از برقگیرهای بیکیفیت یا نادرست نیز میتواند
خطرات جدیدی ایجاد کند.
نتیجهگیری
برقگیرها یکی از مهمترین تجهیزات ایمنی در سیستمهای برقی و ساختمانها هستند. آن ها با جذب و هدایت جریان برق ناشی از صاعقه و نوسانات الکتریکی به زمین،
از آسیب به تجهیزات،ساختمانها و افراد جلوگیری میکنند. استفاده از برقگیرها، علاوه بر حفاظت از تجهیزات، موجب کاهش خطر آتشسوزی و صدمات انسانی نیز میشود.
با توجه به اهمیت این تجهیزات، نصب صحیح و استفاده از برقگیرهای استاندارد برای هر سیستم برقی ضروری است.
برای مشاوره وخریدبامادرارتباط باشید.