تابلو AIS چیست؟

تابلو AIS

در سیستم‌های توزیع و انتقال برق، استفاده از تجهیزات ایمنی و کنترلی نقش مهمی در حفظ پایداری و عملکرد مطمئن شبکه دارد.

یکی از تجهیزات حیاتی در این زمینه، تابلو AIS (یا Air Insulated Switchgear) است که در بسیاری از پست‌های برق مورد استفاده

قرار می‌گیرد. این تابلوها وظیفه قطع و وصل جریان، حفاظت از تجهیزات و فراهم‌سازی امکان بهره‌برداری و نگهداری ایمن از شبکه را

بر عهده دارند. در این مقاله به بررسی کامل تابلو AIS، ساختار، کاربردها، مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت.

تابلو AIS چیست؟

عبارت AIS مخفف Air Insulated Switchgear به معنای تابلو برق با عایق هوا است. این نوع تابلو یکی از رایج‌ترین انواع تجهیزات فشار

متوسط و فشار قوی در پست‌های برق است که در آن از هوا به عنوان ماده عایق بین قسمت‌های رسانا  استفاده می‌شود . برخلاف

تابلوهای GIS (Gas Insulated Switchgear) که از گاز SF6  به عنوان عایق بهره می‌برند، در AIS هوای محیطی همان نقش عایقی را

ایفا می‌کند.

ساختار تابلو AIS

تابلو AIS معمولاً شامل اجزای زیر است:

کلیدهای قدرت (Breaker): برای قطع و وصل جریان در شرایط عادی و هنگام بروز خطا استفاده می‌شود.

تیغه‌های جداکننده (Disconnector): جهت ایزوله کردن بخش‌هایی از شبکه هنگام انجام تعمیرات یا نگهداری.

ترانسفورماتور جریان و ولتاژ (CT/VT): برای اندازه‌گیری و ارسال اطلاعات به سیستم‌های حفاظتی و کنترلی.

رله‌های حفاظتی: برای تشخیص خطا و فرمان‌دهی به کلید قدرت جهت قطع مدار.

شمش‌های رسانا: برای انتقال انرژی بین اجزای مختلف تابلو.

از آن‌جا که هوا ضریب عایقی کمتری نسبت به گازهایی مانند SF6 دارد، فاصله بین قطعات در تابلو AIS نسبت به GIS بیشتر است و

در نتیجه به فضای بیشتری نیاز دارد.

کاربردهای تابلو AIS

تابلوهای AIS عمدتاً در کاربردهای زیر مورد استفاده قرار می‌گیرند:

پست‌های برق فشار متوسط و فشار قوی (33kV، 132kV، 400kV)

نیروگاه‌ها

صنایع بزرگ مانند پالایشگاه‌ها، کارخانجات و معادن

سیستم‌های انتقال و توزیع برق شهری و روستایی

ایستگاه‌های فرعی راه‌آهن و سیستم‌های حمل و نقل برقی

مزایای تابلو AIS

سادگی در طراحی و نگهداری: ساختار تابلو AIS ساده‌تر از GIS است و عیب‌یابی و تعمیر آن آسان‌تر انجام می‌گیرد.

قیمت پایین‌تر: در مقایسه با تابلوهای GIS، هزینه ساخت، نصب و نگهداری تابلو AIS کمتر است.

امکان گسترش راحت: به دلیل ساختار ماژولار و فضای باز، افزودن فیدر یا تجهیزات جدید ساده‌تر انجام می‌شود.

عدم استفاده از گازهای گلخانه‌ای: چون از هوا به‌عنوان عایق استفاده می‌کند، مشکلات زیست‌محیطی گازهایی مانند SF6 را ندارد.

معایب تابلو AIS

نیاز به فضای بیشتر: به دلیل استفاده از هوا به‌عنوان عایق، فاصله بین اجزا باید بیشتر باشد و این موضوع باعث می‌شود تا تابلوهای

AIS فضای زیادی اشغال کنند.

حساسیت به شرایط محیطی: چون اجزا در هوای آزاد هستند، باید محافظت کافی در برابر گرد و غبار، رطوبت و عوامل جوی فراهم

شود.

ریسک بالاتر در صورت خطا : در صورت وقوع خطا مانند اتصال کوتاه، ممکن است اثرات شدیدتری در سیستم AIS دیده شود چون به

اندازه GIS محافظت نشده است.

جمع‌بندی

تابلو AIS یکی از پرکاربردترین تجهیزات در صنعت برق است که به دلیل ساختار ساده، هزینه کمتر و امکان نگهداری آسان، در بسیاری

از پروژه‌ها به ویژه  در فضاهای بزرگ و باز مورد استفاده قرار می‌گیرد . با این حال ، استفاده از آن  در محیط‌های  محدود یا شرایط جوی

نامناسب نیازمند تدابیر خاصی است. انتخاب بین AIS و GIS به فاکتورهایی مانند بودجه، فضای در دسترس، شرایط محیطی و نیازمندی‌

های عملکردی بستگی دارد. آینده تابلوهای AIS با توجه به رویکردهای زیست‌محیطی و توسعه فناوری‌های حفاظتی می‌تواند همچنان

روشن باشد، به شرط آن‌که در طراحی و نگهداری آن دقت لازم صورت گیرد.

برای مشاوره وخریدبامادرارتباط باشید.