روغن نما و اهمیت آن در ترانسفورماتورها
روغن نما وسیله‌ای بسیار کاربردی و حیاتی در سیستم‌های ترانسفورماتوری است که نقش مهمی در تضمین عملکرد صحیح و ایمن این تجهیزات ایفا می‌کند. به طور خاص،
روغن نما به عنوان یک ابزار ساده و موثر جهت نمایش سطح روغن در منبع انبساط ترانسفورماتور به کار می‌رود. این ابزار امکان نظارت مستمر و بصری بر وضعیت روغن داخل
ترانسفورماتور را فراهم می‌کند و به اپراتورها کمک می‌کند تا از کمبود روغن و مشکلات احتمالی آن پیشگیری نمایند.
نقش روغن در ترانسفورماتورها
ترانسفورماتورها به عنوان یکی از اجزای حیاتی شبکه‌های برق، وظیفه انتقال و تبدیل ولتاژ را بر عهده دارند. یکی از بخش‌های اصلی ترانسفورماتورها، روغن عایقی است که
علاوه بر عایق بندی الکتریکی ، وظیفه خنک‌سازی قطعات داخلی ترانسفورماتور را نیز بر عهده دارد . این روغن ضمن انتقال حرارت به سیستم خنک‌کننده، از بروز اتصال کوتاه و
آسیب‌های ناشی از افزایش دمای داخلی جلوگیری می‌کند.
برای اینکه روغن بتواند به طور موثر این وظایف را انجام دهد، لازم است که سطح آن در حد استاندارد حفظ شود. کاهش سطح روغن می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله نشت
روغن، تبخیر یا خرابی سیستم‌های خنک‌کننده رخ دهد که در نتیجه می‌تواند منجر به آسیب جدی و حتی سوختن ترانسفورماتور شود. بنابراین ، نظارت دقیق بر سطح روغن و
حفظ آن در محدوده مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است.
ساختار و عملکرد روغن نما
روغن نما معمولاً شامل یک محفظه شفاف یا پنجره‌ای است که به منبع انبساط ترانسفورماتور متصل میشود و سطح روغن داخل آن به صورت مستقیم قابل مشاهده است.
در طراحی‌های پیشرفته‌تر،از مواد مقاوم در برابر حرارت و فشار برای ساخت روغن نما استفاده میشود تا ضمن تحمل شرایط کاری سخت،خوانایی و دقت نمایش سطح روغن
حفظ شود.
روغن نماهای تولید شده توسط شرکت‌های معتبر معمولاً با دقت بالا ساخته شده و قابلیت استفاده در ترانسفورماتورهای توزیع با ظرفیت های تا ۲۰۰۰ کیلوولت‌آمپر (kVA) را
دارند. این ظرفیت مناسب برای بیشتر ترانسفورماتورهای توزیع معمول در شبکه‌های برق شهری و صنعتی است.
انواع روغن نما
روغن نماها بسته به نوع طراحی و کاربرد به چند دسته تقسیم می‌شوند:
روغن نمای ساده: این نوع معمولاً شامل یک پنجره شیشه‌ای یا پلاستیکی است که به منبع انبساط متصل میشود و سطح روغن را به صورت بصری نمایش می‌دهد. این نوع
رایج‌ترین و اقتصادی‌ترین نوع روغن نما است.
روغن نمای مغناطیسی : این نوع از یک شناور مغناطیسی استفاده می‌کند که در داخل محفظه روغن قرار دارد و با حرکت آن، سطح روغن را نشان می‌دهد. این سیستم به
دلیل دقت بالاتر و مقاومت بهتر در برابر خوردگی محبوب است.
روغن نمای الکترونیکی: در این نوع، سنسورهای خاصی سطح روغن را به صورت الکترونیکی اندازه‌گیری کرده و اطلاعات را به صورت دیجیتال نمایش می‌دهند. این نوع بیشتر
در ترانسفورماتورهای بزرگ و پیشرفته به کار می‌رود و قابلیت اتصال به سیستم‌های کنترل از راه دور را دارد.
مزایا و اهمیت استفاده از روغن نما
استفاده از روغن نما مزایای متعددی دارد که باعث شده است این ابزار در تمام ترانسفورماتورهای استاندارد به عنوان یک قطعه ضروری شناخته شود:
نظارت سریع و آسان: اپراتورها می‌توانند بدون نیاز به باز کردن ترانسفورماتور یا انجام آزمایش‌های پیچیده، سطح روغن را به سرعت مشاهده کنند.
پیشگیری از خسارت‌های جدی: کاهش سطح روغن می‌تواند به سرعت تشخیص داده شده و اقدامات لازم جهت رفع مشکل انجام شود، که از آسیب‌های احتمالی و هزینه‌های
تعمیرات سنگین جلوگیری می‌کند.
افزایش عمر مفید ترانسفورماتور: با حفظ سطح مناسب روغن و جلوگیری از ورود هوا یا رطوبت به داخل، کیفیت و عملکرد روغن حفظ شده و ترانسفورماتور مدت زمان بیشتری به
صورت بهینه کار خواهد کرد.
کاهش هزینه‌های نگهداری: با شناسایی به موقع مشکلات مربوط به سطح روغن، هزینه‌های ناشی از خرابی‌های ناگهانی و تعمیرات اضطراری کاهش می‌یابد.
کاربردهای روغن نما در صنعت برق
روغن نماها به طور گسترده‌ای در انواع ترانسفورماتورهای توزیع و قدرت در شبکه‌های برق استفاده می‌شوند. این ابزار به ویژه در ترانسفورماتورهای توزیع تا ظرفیت ۲۰۰۰kVA که
معمولاً در شبکه‌های شهری و صنعتی رایج هستند، کاربرد فراوانی دارد. استفاده از روغن نما در این ترانسفورماتورها باعث میشود تا نظارت بر سلامت تجهیزات به صورت مستمر
و بدون نیاز به تجهیزات پیشرفته صورت گیرد.
همچنین، در پروژه های نوسازی و توسعه شبکه‌های برق، نصب روغن نماهای با کیفیت و دقیق می‌تواند به بهبود عملکرد سیستم و افزایش اطمینان شبکه کمک کند . در برخی
موارد، ترکیب روغن نما با سیستم‌های هشدار دهنده سطح روغن، امکان کنترل و مانیتورینگ از راه دور را نیز فراهم می‌سازد.
نتیجه‌گیری
روغن نما یکی از ابزار های حیاتی در تجهیزات ترانسفورماتوری است که نقش مهمی در حفظ سلامت و کارایی ترانسفورماتورها ایفا می‌کند . این ابزار با فراهم آوردن امکان نظارت
آسان و دقیق بر سطح روغن، به اپراتورها کمک می‌کند تا از مشکلات احتمالی ناشی از کاهش روغن یا نشت آن پیشگیری کنند. با توجه به اهمیت بالای روغن در عملکرد صحیح
ترانسفورماتورها، استفاده از روغن نماهای با کیفیت و مناسب، به ویژه در ترانسفورماتورهای توزیع تا ظرفیت ۲۰۰۰kVA، به شدت توصیه میشود.
این ابزار ساده اما کاربردی، یکی از راهکارهای کلیدی برای افزایش عمر مفید تجهیزات، کاهش هزینه‌های نگهداری و تضمین پایداری شبکه‌های برق است.
برای مشاوره وخریدبامادرارتباط باشید.
